Karbon Eşdeğeri (CE) Nedir?
Karbon eşdeğeri, çelik malzemelerin kaynak kabiliyetini belirlemek için kullanılan bir hesaplama yöntemidir. CE değeri, çelik içindeki karbon ve diğer alaşım elementlerinin birleşik etkilerini değerlendirerek kaynak işlemi sırasında çatlama riskini tahmin etmeye olanak tanır.
Kaynak Kabiliyeti ve CE Hesabı
Bu hesaplama aracı, girilen alaşım elementleri değerlerini kullanarak CE sonucunu hesaplar ve sonuçlara dayalı kaynak kabiliyeti hakkında bilgi sağlar. CE değeri yüksekse, ön ısıtma veya özel kaynak yöntemleri gerekebilir.
Hesaplama Formu Nasıl Kullanılır?
- Çelik bileşenlerinin yüzdelerini forma girin.
- CE değerini ve kaynak kabiliyeti analizinizi görüntüleyin.
- “Hesapla” butonuna tıklayın.
Bu araç, özellikle metalurji mühendisleri, kaynak teknisyenleri ve çelik işleme sektöründeki profesyoneller için idealdir.
CE Hesaplama Formu
Bulunmayan elementler için “0” (Sıfır) girebilirsiniz.
CE (Karbok Eşdeğeri) Değerine Göre Kaynak Kabiliyeti
| CE ≤ 0,35 | Mükemmel kaynaklanabilirlik |
| 0,36 ≤ CE ≤ 0,40 | Çok iyi kaynaklanabilirlik |
| 0,41 ≤ CE ≤ 0,45 | İyi kaynaklanabilirlik |
| 0,46 ≤ CE ≤ 0,50 | Orta kaynaklanabilirlik |
| CE ≥ 0,50 | Kötü kaynaklanabilirlik |
CE (Karbok Eşdeğeri) Değerine Göre Ön Tavlama Sıcaklıkları
| Karbon Eş Değeri (Ceş) % | Ön Tavlama Sıcaklığı (oC) |
| 0,45 < Ceş | Ön tavlamaya gerek yok. |
| 0,45 ≤ Ceş ≤ 0,60 | 100-200 |
| Ceş > 0,60 | 200-300 |
Yüksek CE Değerli Metallerde Alınacak Önlemler:
- Soğuma Hızını Azaltma: Yüksek CE değerli metallerde, kaynak sonrası soğuma hızını yavaşlatmak için ön ısıtma, örtü tabakası kullanımı veya izotermal soğutma gibi yöntemler uygulanmalıdır.
- Isı Etkilenen Bölge Sertliğini Kontrol: Isıdan etkilenen bölgenin sertliği, 350 HV'nin altında tutulmalıdır. Aksi takdirde, hidrojen gevrekliği riski artar.
- Ön Tavlama: Kaynak öncesi, parçanın karbon eşdeğerine uygun bir sıcaklıkta ön tavlama yapılması, kaynak bölgesindeki gerilmeleri azaltarak çatlama riskini düşürür.
- Gerilme Giderme Tavı: CE değeri % 0,60'ın üzerinde olan parçalarda, kaynak sonrası gerilme giderme tavı yapılması zorunludur. Bu işlem, kaynak bölgesindeki yüksek gerilmeleri gidererek parçanın ömrünü uzatır.
