EVDS Nedir?
TCMB EVDS API, ekonomik eğitimi desteklemek ve ekonomik araştırmaları geliştirmek için zengin ekonomik veri ve bilgiler sunmaktadır. EVDS’de, para ve bankacılık, dış ticaret, döviz kurları, faiz oranları, enflasyon, işsizlik, büyüme gibi birçok alanda istatistiki veri bulunmaktadır. EVDS’deki veriler, dinamik web sayfalarında yayınlanmasının yanı sıra, xls biçiminde veya web servis (json, csv, xml) istemcisi ile raporlanabilir, grafik formatlarında görüntülenebilir ve abone olunarak e-posta yoluyla da alınabilir.
EVDS Altyapısı
EVDS’nin teknik altyapısı 2017 yılı Ekim ayında yenilenmiştir. Bu yenileme ile EVDS, REST web servisi, kişiselleştirme, hazır raporlar, etkileşimli grafikleme, sık kullanılan veri grupları, son güncellenen veri grupları, Türkiye ve Dünya Haritası ile veri gösterimi gibi yeni olanaklar ve içerikler sunmaya başlamıştır.
EVDS Kayıt Olma ve Api Abonesi Olma
Öncelikle TCMB EVDS sisteminin resmi web sitesine aşağıdaki bağlantıyı kullanarak sayfaya ilerleyin ve “GİRİŞ YAP” butonu altında yer alan “KAYIT OL” seçeneğine dokunun.
https://evds2.tcmb.gov.tr/index.php?/evds/login
Kayıt olup oturum açtıktan sonra https://evds2.tcmb.gov.tr/index.php?/evds/editProfile bu bağlantıyı kullanarak profil sayfanıza ilerleyin ve Alt kısımda yer alan API ANAHTARI yazan butona basınız. Büyük, küçük harf ve rakam kombinasyonları ile oluşturulmuş API kodunuzu bir yere not alınız.
EVDS API Kullanımı
Biz API kullanımını web uygulamaları oluşturacağımız için XML ya da JSON formatında kullanacağız. Bir sonraki güncellemede küçük bir Tüfe PHP uygulamasıda paylaşacağım.
Elimizde böyle bir URL mevcut;
https://evds2.tcmb.gov.tr/service/evds/series=TP.FE.OKTG01&startDate=31-12-2022&endDate=31-12-2023&type=xml&key=XXXXXXXX&aggregationTypes=avg&frequency=1
Bu URL yapısını tanıyalım;
- series: TCMB’den çekmek istediğiniz veri setini temsil ediyor. Örnek URL de yer alan “TP.FE.OKTG01” kodu tüketici fiyat endeksini temsil ediyor. Siz ihtiyacınız olan veri serisi kodunu EVDS’nin sunduğu diğer seri seçeneklerinden alabilirsiniz. Yine örnek olarak; TP.DK.USD.A.YTL Dolar – TL Alış serisi / TP.DK.USD.S.YTL Satış Serisi gibi. Birden fazla seri seçilmesi durumunda, seri sayısı kadar parametre alır, seri kodları “-“ işareti ile ayrılır.
- startDate: Veri serisinin hangi tarihten itibaren başlayacağını temsil ediyor.
- endDate: Veri serisinin hangi tarihte son bulacağını temsil ediyor.
- type: Alınacak veri tipini belirtiyor. Biz örnekte XML olarak talep ettik.
- key: API kodunuz.
- aggregationTypes: Birden fazla seri seçilmesi durumunda, seri sayısı kadar parametre alır, bunlar “-“ karakteri ile ayrılır.
Ortalama: avg,
En düşük: min,
En yüksek: max,
Başlangıç: first,
Bitiş: last,
Kümülatif: sum
Bu parametre kullanıcı tarafından girilmediği takdirde ilgili seri için orijinal gözlemin parametresi uygulanır. Örneğimizde avg yani ortalama olarak seriyi talep ettik. - decimalSeperator: “,”, “.” Varsayılan değer noktadır. Virgül için parametre girilmelidir. Bu değişkeni örnek URL de kullanmadık bu durumda varsayılan olarak noktayı tercih etmiş olduk.
- formulas: Birden fazla seri seçilmesi durumunda, seri sayısı kadar parametre alır,bunlar “-“ karakteri ile ayrılır.
Düzey: 0
Yüzde Değişim: 1
Fark: 2
Yıllık Yüzde Değişim: 3
Yıllık Fark: 4
Bir Önceki Yılın Sonuna Göre Yüzde Değişim: 5
Bir Önceki Yılın Sonuna Göre Fark: 6
Hareketli Ortalama: 7
Hareketli Toplam: 8
Bu parametre kullanıcı tarafından girilmediği takdirde ilgili seri için düzey parametresi uygulanır. - frequency: Bu parametre tek değer alır.
Günlük: 1
İşgünü: 2
Haftalık: 3
Ayda 2 Kez: 4
Aylık: 5
3 Aylık: 6
6 Aylık: 7
Yıllık: 8
Bu parametre kullanıcı tarafından girilmediği takdirde serilerin ortak frekansı alınır. Serilerin ortak frekansından(örn: yıllık) daha yüksek rekanslı (örn: aylık) bir değer girerse, serilerin ortak frekansı dikkate alınır. (örn: yıllık) Biz kendi örnek URL’mizde bunu 1 yani günlük olarak belirledik.
Tüm değişkenleri tanımladığımıza göre örnek url’de yer alan “key=XXXXXX” bölümünde X yazan yeri silerek kendi apinizi ekleyin ve url’yi browser üzerinden açın. Size XML olarak aşağıdaki gibi bir yanıt gösterecek.
Burada yer alan totalCount size verdiği veri adetidir. Bu sorguda 8 adet veri listelemiş ekran görüntüsünde ilk iki tanesi mevcut. Verinin tarih bilgisi ve TP_FE_OKTG01 Tüketici Fiyat Endeksi verisi ile devam ediyor.
Elde ettiğimiz veriler ile nasıl hesaplama yapacağımızı burada anlatmıştım bağlantıyı takip edebilirsiniz.
Merkez Bankası EVDS üzerinden Belirli Periyotlarda TÜFE Nasıl Hesaplanır?
